Η υποχρεωτική απόσυρση των παλιότερων αυτοκινήτων είναι ένα από τα σενάρια που εξετάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση στον δρόμο προς ένα πιο περιβαλλοντικά φιλικό μέλλον για τους τέσσερεις τροχούς.
Το μέλλον των συμβατικών αυτοκινήτων που φέρουν κινητήρες που καταναλώνουν ορυκτά καύσιμα στην Ευρώπη έχει προαποφασιστεί με το τέλος των πωλήσεων καινούργιων μοντέλων που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία στην Ευρωπαϊκή Ένωση να έρχεται το 2035.
Βέβαια για ένα μέλλον που είναι πιο φιλικό προς το περιβάλλον οι ενέργειες που πρέπει να παρθούν δεν αφορούν μόνο τα καινούργια αυτοκίνητα αλλά και αυτά που βρίσκονται ήδη σε κυκλοφορία και ακόμη περισσότερο τα μεγαλύτερης ηλικίας αυτοκίνητα, τα οποία είναι και τα πιο ρυπογόνα.
Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ξεκινήσει από το προηγούμενο καλοκαίρι και η συζήτηση για τη διαχείριση των παλιότερων οχημάτων που βρίσκονται στους ευρωπαϊκούς δρόμους και τον περιορισμό του αριθμού τους.
Μάλιστα αυτή η συζήτηση γίνεται σε μια περίοδο που ο μέσος όρος ηλικίας των οχημάτων στην ΕΕ ανεβαίνει όλο και περισσότερο ακόμη και σε ισχυρές οικονομίες όπως είναι η Γερμανία παρόλο που υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο στην Ευρώπη περί τα έξι εκατομμύρια οχήματα φτάνουν στο τέλος της ζωής τους.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι οι ιδιοκτήτες κρατούν πλέον για μεγαλύτερο διάστημα τα αυτοκίνητά τους, ενώ η μετάβαση στα αμιγώς ηλεκτρικά μοντέλα γίνεται με ρυθμό που είναι χαμηλότερος σε σχέση με τις προσδοκίες που υπήρχαν.
H Κομισιόν εξετάζει την επαναξιολόγηση των παλιότερων αυτοκινήτων αναφορικά με την αξία τους αλλά και τις επισκευές που θα επιτρέπεται να γίνονται σε αυτά ώστε να πάρουν μια ώρα αρχύτερα τον δρόμο της ανακύκλωσης.
Για παράδειγμα αν ένα παλιότερο αυτοκίνητο έχει υποστεί σημαντική ζημιά στον κινητήρα ή το κιβώτιο του και η επισκευή αυτής της ζημιάς ξεπερνά σε κόστος την αξία ολόκληρου του αυτοκινήτου, τότε το αυτοκίνητο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «πέραν επισκευής» από το επίσημο συνεργείο του κατασκευαστεί και να οδηγηθεί υποχρεωτικά στην ανακύκλωση.
Η συγκεκριμένη πρόταση προκάλεσε αναμενόμενα αντιδράσεις, αφού εκτός από τα δικαιώματα του ιδιοκτήτη του αυτοκινήτου επηρεάζει αρνητικά και έναν ολόκληρο κλάδο των τεσσάρων τροχών, εκείνο των επισκευών.
Οι αντιδράσεις είχαν ως αποτέλεσμα την αλλαγή στο προσχέδιο με τη νέα πρόταση να δίνει το δικαίωμα στον ιδιοκτήτη του αυτοκινήτου, και όχι στον κατασκευαστή, να αποφασίζει αν θέλει να επισκευάσει το αυτοκίνητό του ή όχι και να συνεχίσει να το χρησιμοποιεί.
Μάλιστα, αν τελικά η νέα πρόταση υιοθετηθεί στο σύνολό της, οι κατασκευαστές θα υποχρεώνονται να διασφαλίζουν την πορεία της ανακύκλωσης των οχημάτων που έχουν φτάσει στο τέλος της ζωής τους, ώστε αυτά να μην καταλήγουν ξανά με κάποιο «μαγικό» τρόπο στον δρόμο ακόμη και άλλης ευρωπαϊκής χώρας που βρίσκεται εκτός ΕΕ -χρήση ενιαίας βάσης δεδομένων για όλες τις χώρες.
Οι κατασκευαστές θα πρέπει επίσης να διασφαλίζουν ώστε διάφορα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά συστήματα που φέρουν τα αυτοκίνητα που ανακυκλώνονται να μπορούν να αξιοποιηθούν για επισκευές σε άλλα μοντέλα που εξακολουθούν να κυκλοφορούν κανονικά στους δρόμους, με στόχο τη μείωση του κόστους επισκευής τους.
Από την άλλη υπό εξέταση βρίσκεται η πρόταση που θα «δείχνει» στον ιδιοκτήτη ενός αυτοκινήτου, που δεν μπορεί να επισκευαστεί λόγω εκτεταμένης ζημιάς, τον δρόμο της ανακύκλωσης ως μοναδική λύση, αφαιρώντας το δικαίωμα να το πουλήσει σε μια εταιρεία ή σε άλλο ιδιώτη ως ανταλλακτικά.